Yêu cầu kỹ thuật khi lắp đặt thiết bị đo trong xưởng sản xuất

Tầm quan trọng việc lắp đặt thiết bị đo đúng kỹ thuật

Trong thời đại sản xuất hiện đại, thiết bị đo như cân điện tử, cảm biến tải trọng, đồng hồ áp suất hay thiết bị đo độ rung được xem là “con mắt” của nhà máy. Những dữ liệu mà chúng ghi nhận không chỉ phục vụ cho việc kiểm soát chất lượng, mà còn giúp vận hành dây chuyền ổn định, tiết kiệm năng lượng và đảm bảo an toàn lao động. Tuy nhiên, để hệ thống đo hoạt động chính xác và bền bỉ, việc lắp đặt thiết bị đúng kỹ thuật là yếu tố then chốt.

Vai trò của thiết bị đo trong nhà máy sản xuất

Thiết bị đo có mặt ở hầu hết mọi công đoạn:

• Trong xưởng cơ khí, chúng đo tải trọng, lực ép, hoặc khối lượng sản phẩm.

• Trong ngành thực phẩm, thiết bị đo giúp kiểm soát định lượng nguyên liệu đầu vào.

• Trong kho logistics, hệ thống cân – đặc biệt là cân sàn điện tử – giúp xác định khối lượng hàng hóa chính xác trước khi lưu kho hoặc xuất hàng.

Nhờ có các thiết bị đo, doanh nghiệp đảm bảo được tính đồng nhất của sản phẩm, tránh sai lệch, đồng thời có cơ sở dữ liệu tin cậy cho việc quản lý chất lượng (QA/QC) và truy xuất nguồn gốc.

Tuy nhiên, hiệu quả này chỉ đạt được nếu quá trình lắp đặt thiết bị đo tuân thủ đúng tiêu chuẩn kỹ thuật. Một sai sót nhỏ trong nền móng, vị trí cảm biến hay nguồn điện có thể dẫn đến sai số đo, ảnh hưởng trực tiếp tới năng suất và uy tín của doanh nghiệp.

Rủi ro khi lắp đặt không đúng kỹ thuật

Nếu lắp đặt thiết bị đo một cách tùy tiện, không theo hướng dẫn kỹ thuật, doanh nghiệp có thể phải đối mặt với nhiều vấn đề:

• Sai số lớn trong quá trình đo, dẫn đến chênh lệch dữ liệu thực tế – điều này đặc biệt nghiêm trọng với cân trọng lượng hoặc cảm biến tải trọng.

• Hư hại thiết bị do nền móng yếu, không cân bằng hoặc rung lắc.

• Nhiễu điện, làm sai lệch tín hiệu cảm biến hoặc gây hỏng bo mạch điều khiển.

• Khó bảo trì, hiệu chuẩn – thiết bị nhanh xuống cấp, mất ổn định.

Ngược lại, khi lắp đặt thiết bị theo đúng yêu cầu kỹ thuật, hệ thống đo vận hành ổn định, đảm bảo độ chính xác lâu dài và dễ dàng nâng cấp hoặc mở rộng sau này. Đây chính là lý do tại sao nhiều doanh nghiệp hiện nay ưu tiên sử dụng dịch vụ thiết kế – lắp đặt trọn gói từ các đơn vị chuyên nghiệp như Công ty TNHH Cân Điện Tử Tiến Thịnh.

Ảnh minh họa: Kỹ sư kiểm tra hệ thống cảm biến tải trọng

Yêu cầu nền móng & kết cấu khi lắp đặt thiết bị đo

Phần nền móng là yếu tố đầu tiên và quan trọng nhất quyết định đến sự chính xác của thiết bị đo. Dù là lắp đặt cảm biến thông minh hay cân sàn điện tử, nền không vững sẽ gây dao động, dẫn đến sai lệch dữ liệu. Vì vậy, mọi công trình lắp đặt cần bắt đầu từ việc khảo sát và xây dựng nền móng đạt chuẩn.

Khảo sát nền móng, tải trọng và ổn định

Trước khi tiến hành lắp đặt, kỹ sư cần xác định:

• Tải trọng tổng của thiết bị và vật liệu cần đo.

• Đặc tính đất nền, độ cứng, khả năng chịu lực.

• Khu vực chịu rung động: gần máy ép, máy nén hay khu vực lưu thông xe nâng đều phải được cách ly.

Nếu nền yếu, cần xử lý bằng cách gia cố bê tông, đặt lớp chống rung (cao su kỹ thuật hoặc tấm lót giảm chấn) để đảm bảo độ ổn định cho thiết bị.

Yêu cầu về độ phẳng, độ cứng, chống rung – ví dụ cho cân sàn điện tử

Với cân sàn điện tử, tiêu chuẩn nền móng càng nghiêm ngặt:

• Độ phẳng của nền: sai lệch không quá ±2mm trên toàn diện tích lắp đặt.

• Độ dày lớp bê tông: tối thiểu 200 mm cho cân tải 500 kg, và từ 250–300 mm cho các dòng cân sàn điện tử 2 tấn hoặc 5 tấn.

• Khả năng chịu tải: gấp ít nhất 1,5 lần tải trọng tối đa của cân.

• Chống rung động: cần bố trí cách xa máy nén, hệ thống băng tải hoặc khu vực vận hành xe nâng.

Một nền móng đạt tiêu chuẩn giúp cân vận hành ổn định, giảm thiểu sai số và kéo dài tuổi thọ của loadcell. Đây là bước mà nhiều đơn vị thi công thường bỏ qua, dẫn đến tình trạng sai lệch cân và hư hại cảm biến chỉ sau vài tháng sử dụng.

Hệ thống cố định, ốc anchor, mối nối giữa thiết bị và nền

Đối với thiết bị có khối lượng lớn hoặc hoạt động liên tục, kỹ sư cần lắp đặt các bu lông cố định (anchor bolts) để neo giữ thiết bị vào nền. Mỗi bu lông phải được siết theo mô-men quy định và kiểm tra định kỳ để tránh lỏng.

Đối với cân sàn điện tử, phần khung sàn nên được hàn cố định với khung thép chữ I hoặc U âm nền để chống xê dịch. Mối nối giữa khung cân và mặt sàn phải khít, không để khe hở hoặc vênh, tránh sai số trong quá trình đo tải.

Nếu lắp đặt cảm biến tải trọng độc lập, cần thiết kế bệ đỡ chắc chắn, tránh điểm chịu lực không đồng đều. Một lỗi nhỏ trong cân bằng cơ học có thể khiến cảm biến báo sai lên tới hàng chục phần trăm.

Yêu cầu hệ thống điện & kết nối thiết bị đo

Một trong những nguyên nhân phổ biến gây sai số hoặc hư hỏng thiết bị đo là hệ thống điện không đạt chuẩn. Khi triển khai lắp đặt thiết bị, yếu tố điện cần được xem xét kỹ lưỡng từ nguồn cung cấp, hệ thống tiếp đất đến khả năng chống nhiễu điện từ.

Cung cấp nguồn, cấp đất và chống nhiễu điện

Thiết bị đo hoạt động dựa trên tín hiệu điện rất nhỏ – đặc biệt là tín hiệu từ cảm biến tải trọng (loadcell) hoặc cảm biến analog. Nếu nguồn điện không ổn định, nhiễu hoặc chập chờn, tín hiệu sẽ sai lệch.
Vì vậy, kỹ sư cần đảm bảo:

• Nguồn điện riêng cho thiết bị đo, có ổn áp hoặc UPS dự phòng.

• Hệ thống tiếp đất độc lập, điện trở ≤ 4 Ω để xả tĩnh điện và nhiễu cao tần.

• Cáp chống nhiễu (shielded cable), đầu nối bọc kín tránh rò tín hiệu.

Ngoài ra, nên bố trí thiết bị đo cách xa nguồn phát nhiễu như động cơ công suất lớn, tủ điện chính hoặc biến tần.

Tiêu chuẩn điện được khuyến nghị tuân thủ là IEC 60204-1 – quy định về an toàn điện cho thiết bị công nghiệp, đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định và bền bỉ.

Hệ thống dây dẫn, bảo vệ quá tải và ổn định nguồn

Đường dây cấp điện cho thiết bị đo phải đạt tiêu chuẩn về tiết diện, cách điện và chịu nhiệt. Với các thiết bị như cân sàn điện tử 2 tấn hay 5 tấn, nên dùng dây dẫn bọc PVC chống dầu, chống ẩm, và có hệ thống cầu chì hoặc MCB riêng.

Ngoài ra, cần lắp thiết bị chống sét lan truyền và bộ lọc nhiễu điện từ (EMI filter) để bảo vệ mạch điều khiển khỏi xung điện hoặc dao động điện áp. Điều này đặc biệt quan trọng với các xưởng có máy hàn, máy cắt hoặc động cơ công suất lớn.

Kết nối tín hiệu, cảm biến và truyền dữ liệu

Sau khi hoàn thiện nguồn cấp điện, bước tiếp theo là kết nối tín hiệu giữa cảm biến, thiết bị đo, và bộ hiển thị trung tâm. Các dây tín hiệu cần được bó gọn, tránh song song với dây điện nguồn để giảm cảm ứng điện từ.

Đối với cân sàn điện tử, các loadcell được nối về hộp nối (junction box), từ đó truyền tín hiệu đến đầu cân (indicator). Kỹ sư cần kiểm tra từng kênh tín hiệu, đảm bảo điện áp không vượt quá giới hạn và không có chênh lệch giữa các loadcell.

Ngày nay, nhiều hệ thống thiết bị đo còn được tích hợp module truyền dữ liệu RS-485 hoặc Ethernet để gửi kết quả về trung tâm giám sát. Đây là giải pháp hiện đại giúp doanh nghiệp theo dõi tải trọng và tình trạng thiết bị từ xa, phục vụ công tác giám sát sản xuất theo thời gian thực.

Vị trí cảm biến và thiết bị đo – xác định & lắp đặt

Sau khi hoàn thiện nền móng và hệ thống điện, việc xác định đúng vị trí cảm biến và thiết bị đo là bước quan trọng để đảm bảo độ chính xác của toàn hệ thống. Dù thiết bị hiện đại đến đâu, nếu đặt sai vị trí hoặc lắp đặt không chuẩn, sai số vẫn có thể xảy ra đáng kể.

Xác định vị trí lắp thiết bị đo

Khi lắp đặt thiết bị, kỹ sư cần khảo sát toàn bộ khu vực xưởng để lựa chọn vị trí phù hợp, đáp ứng các yêu cầu sau:

• Tránh nguồn rung động: không nên đặt gần máy nén, động cơ, hoặc băng tải vì rung động cơ học sẽ ảnh hưởng đến tín hiệu đo.

• Tránh nguồn nhiệt và ánh sáng mạnh: cảm biến nhiệt độ, cân điện tử hoặc loadcell dễ bị sai lệch khi tiếp xúc với nguồn nhiệt trực tiếp.

• Tránh luồng gió mạnh hoặc dòng khí nén: đặc biệt với cân sàn điện tử, gió hoặc áp lực không khí thay đổi có thể làm lệch kết quả cân.

• Khoảng cách hợp lý với tường và lối đi: tối thiểu 0,5 m để dễ thao tác, kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ.

Một ví dụ điển hình là cân sàn điện tử trong kho hàng – nên đặt ở vị trí cố định, mặt phẳng, tránh xe nâng va chạm trực tiếp và có mái che chống nước, chống bụi để duy trì độ chính xác lâu dài.

Cách lắp cảm biến tải trọng và cân sàn điện tử

Khi lắp cảm biến tải trọng (loadcell) hoặc các dòng cân sàn điện tử, quy trình cần tuân thủ đúng hướng dẫn kỹ thuật của nhà sản xuất:

1. Kiểm tra tải trọng làm việc:
   Chọn loại loadcell có tải trọng lớn hơn tải thực tế ít nhất 25–30%. Ví dụ: nếu hàng hóa trung bình 400kg, nên chọn loại cân hoặc cảm biến cho phép tải tối đa 500–600kg, tương đương cân sàn điện tử 500kg.

2. Bố trí loadcell đúng vị trí:

   • Với cân sàn 4 loadcell: đặt đều tại bốn góc sàn, bảo đảm các loadcell chịu lực đồng đều.

   • Với cân sàn công nghiệp lớn (2–5 tấn): cần kiểm tra song song, sai lệch giữa các góc không vượt quá ±0,05% tải trọng.

3. Cố định dây tín hiệu:
   Cáp tín hiệu từ loadcell đến hộp nối phải được đi trong ống bảo vệ, tránh bị kéo căng hoặc gấp khúc. Nên sử dụng ống PVC hoặc ruột gà chống nước, đặc biệt ở môi trường kho lạnh hoặc ẩm ướt.

4. Kiểm tra độ phẳng trước lắp đặt:
   Bề mặt tiếp xúc giữa chân loadcell và sàn phải phẳng tuyệt đối; mọi sai lệch nhỏ đều khiến cân lệch trọng tâm, ảnh hưởng tới kết quả.

5. Hiệu chuẩn ban đầu:
   Sau khi hoàn tất lắp đặt, tiến hành hiệu chuẩn bằng tải chuẩn (test load) để xác định hệ số chính xác. Dữ liệu cân sẽ được đối chiếu với giá trị tiêu chuẩn để tinh chỉnh.

Đối với các dòng cân sàn điện tử 2 tấn hoặc cân sàn điện tử 5 tấn, quy trình hiệu chuẩn thường cần kỹ sư chuyên môn và bộ tải chuẩn được kiểm định. Việc tự hiệu chỉnh thủ công hoặc sử dụng vật mẫu không đạt chuẩn sẽ khiến cân sai lệch đáng kể, đặc biệt trong sản xuất hàng loạt.

Kiểm tra và điều chỉnh vị trí sau lắp đặt

Sau khi hoàn thành lắp đặt, cần kiểm tra toàn bộ:

• Mức độ cân bằng: đảm bảo mặt sàn cân không nghiêng.

• Tín hiệu cảm biến: đo điện áp ra của từng loadcell, đảm bảo đồng đều.

• Độ ổn định kết quả: thử cân nhiều lần với cùng tải để xác nhận độ lặp lại.

• Kết nối dữ liệu: đảm bảo tín hiệu được truyền ổn định đến bộ hiển thị hoặc phần mềm quản lý.

Bước này giúp xác định sớm lỗi lắp đặt, tránh phải tháo dỡ hoặc điều chỉnh nhiều lần về sau. Một hệ thống lắp đặt chuẩn có thể vận hành chính xác trong nhiều năm mà không cần hiệu chỉnh lớn.

Ảnh minh họa: Hiệu chuẩn cân sàn điện tử sau khi hoàn tất lắp đặt

Tiêu chuẩn kỹ thuật & thủ tục nghiệm thu thiết bị đo

Để hệ thống đo được đưa vào sử dụng hợp pháp và đảm bảo độ chính xác, thiết bị phải tuân thủ tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia hoặc quốc tế. Đây là yêu cầu bắt buộc đối với các thiết bị đo có liên quan đến hoạt động thương mại, xuất nhập khẩu hay kiểm định sản phẩm.

Các tiêu chuẩn đo lường & kiểm định phổ biến

Một số tiêu chuẩn kỹ thuật áp dụng phổ biến cho quá trình lắp đặt thiết bị đo gồm:

• ISO 10012 – Hệ thống quản lý đo lường, quy định cách duy trì độ chính xác của thiết bị đo trong toàn bộ vòng đời sử dụng.

• OIML R76 – Tiêu chuẩn quốc tế cho cân không tự động (non-automatic weighing instruments).

• TCVN 7006:2002 – Quy định về yêu cầu kỹ thuật và kiểm định cân điện tử tại Việt Nam.

• IEC 60204-1 – An toàn điện cho máy móc và thiết bị công nghiệp.

Khi lựa chọn nhà cung cấp thiết bị, doanh nghiệp nên yêu cầu cung cấp chứng chỉ kiểm định hoặc chứng nhận xuất xưởng theo các tiêu chuẩn trên. Điều này giúp đảm bảo thiết bị được lắp đặt và vận hành đúng yêu cầu kỹ thuật.

Quy trình kiểm thử, hiệu chuẩn và nghiệm thu

Sau khi hoàn tất lắp đặt, quy trình nghiệm thu thiết bị đo thường gồm các bước sau:

1. Kiểm tra kỹ thuật ban đầu: đánh giá tổng thể nền móng, hệ thống điện, kết nối tín hiệu.

2. Hiệu chuẩn bằng tải chuẩn: sử dụng quả cân hoặc vật chuẩn có chứng nhận kiểm định để xác định sai số thực tế.

3. So sánh và hiệu chỉnh: nếu sai số vượt quá ngưỡng cho phép (theo OIML R76), kỹ sư sẽ điều chỉnh lại thông số cảm biến hoặc bộ hiển thị.

4. Lập biên bản nghiệm thu: ghi nhận thông số kỹ thuật, kết quả kiểm thử và xác nhận của bên lắp đặt – bên sử dụng.

5. Dán tem kiểm định (nếu có): đối với cân điện tử hoặc thiết bị đo trọng lượng dùng trong thương mại, phải được cơ quan đo lường nhà nước kiểm định định kỳ (thường 12 tháng/lần).

Bảo trì định kỳ và thẩm định lại thiết bị

Ngay cả khi thiết bị đã được nghiệm thu, doanh nghiệp vẫn cần bảo trì và hiệu chuẩn định kỳ để duy trì độ chính xác lâu dài.

• Đối với cân sàn điện tử: cần kiểm tra lại độ phẳng, vệ sinh loadcell, cân lại bằng tải chuẩn mỗi 6–12 tháng.

• Đối với cảm biến tải trọng hoặc cảm biến đo lực: nên hiệu chỉnh sau mỗi 5.000 giờ hoạt động hoặc sau mỗi lần di chuyển thiết bị.

• Đối với hệ thống điện: kiểm tra định kỳ hệ thống tiếp đất, cáp chống nhiễu và mối nối.

Việc thực hiện nghiêm ngặt các bước trên không chỉ giúp thiết bị đo hoạt động ổn định mà còn tránh được các rủi ro pháp lý liên quan đến sai số hoặc sai lệch dữ liệu đo trong sản xuất.

Ảnh minh họa: Kỹ sư kiểm định cân sàn điện tử

Kết luận & kêu gọi hành động

Việc lắp đặt thiết bị đo trong xưởng sản xuất không chỉ là một công việc kỹ thuật thông thường mà còn là yếu tố quyết định độ chính xác, tuổi thọ và hiệu quả của toàn bộ hệ thống đo lường. Một thiết bị đo tốt nhưng lắp sai vị trí, không tuân thủ tiêu chuẩn nền móng, điện hoặc cảm biến – sẽ nhanh chóng trở nên vô dụng và gây thiệt hại lớn cho doanh nghiệp.

Để đảm bảo thiết bị hoạt động đúng chuẩn, doanh nghiệp cần:

• Tuân thủ nghiêm ngặt các yêu cầu về nền móng, hệ thống điện, vị trí cảm biến và tiêu chuẩn kỹ thuật.

• Thực hiện hiệu chuẩn và kiểm định định kỳ.

• Lựa chọn đơn vị cung cấp và lắp đặt chuyên nghiệp, có kinh nghiệm thực tế và chứng chỉ kỹ thuật đầy đủ.

Tại Việt Nam, Công ty TNHH Cân Điện Tử Tiến Thịnh là đơn vị chuyên tư vấn, cung cấp và lắp đặt cân sàn điện tử đạt tiêu chuẩn quốc tế – bao gồm các dòng cân sàn điện tử 500kg, cân sàn điện tử 2 tấn, cân sàn điện tử 5 tấn… với độ chính xác cao, tuổi thọ bền bỉ và khả năng tích hợp cảm biến thông minh vào hệ thống tự động hóa sản xuất.

Nếu doanh nghiệp của bạn đang tìm kiếm giải pháp lắp đặt thiết bị đo chính xác, an toàn và bền vững — hãy liên hệ ngay với chúng tôi:

Công ty TNHH Cân Điện Tử Tiến Thịnh
📞 Hotline: 097.172.7282
📧 Email: cantienthinh@gmail.com
🌐 Website: https://cantienthinh.vn

Chúng tôi cam kết mang đến giải pháp lắp đặt thiết bị đo chuyên nghiệp, tuân thủ tiêu chuẩn kỹ thuật cao nhất, giúp doanh nghiệp của bạn vận hành chính xác – an toàn – hiệu quả và tiết kiệm chi phí lâu dài.